چیستی، اهداف و ضرورت آموزش و پرورش تطبیقی

چیستی، اهداف و ضرورت آموزش و پرورش تطبیقی

چیستی، اهداف و ضرورت آموزش و پرورش تطبیقی

چیستی آموزش و پرورش تطبیقی
تطبیق و مقایسه به عملی اطلاق می شود که در آن دو یا چند پدیده را در کنار هم قرار داده، برای یافتن وجوه اختلاف و تشابه، آنها را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. اصولاً در زندگی روزمره بدون کار تطبیق و مقایسه نمی توان تصمیمی اتخاذ نمود و راه و روشی برای حل و فصل رضایت بخش امور انتخاب کر. مثلاً زمانی که یک کالای خاص را از میان انواع مشابه آن برای خرید برمیگزینیم و یا از میان چند رشتهِ تحصیلی، رشته دلخواه خویش را انتخاب میکنیم و یا از میان چندین شیوهِ ادارهِ امور مؤسسه های آموزشی ،کار مدیریت یک مؤسسه را بر سایر مؤسسات آموزشی ترجیح میدهیم، در تمامی این موارد به نوعی مقایسه و تطبیق مبادرت ورزیدهایم که به اعتقاد خود به گزینش اصلح منتهی شده است.

در حیطهِ آموزش و پرورش، این مقایسه یا تطبیق میتواند میان رویدادهای آموزشی در داخل یک نظام آموزش و پرورش صورت گیرد و یا در سطح وسیعتری ویژگیهای گوناگون یک نظام تربیتی با نظامهای تربیتی کشورهای دیگر مقایسه شود.

بدینسان آموزش و پرورش تطبیقی را میتوان چنین تعریف کرد:

آموزش و پرورش تطبیق ترجمهِ اصطلاح < comparative education>است و به دانشی اطلاق میشود که موضوع آن شناسایی، تحلیل و مقایسه شباهتها و تفاوتهای پدیدههای تربیتی در داخل یک نظام آموزشی و یا میان نظامهای آموزش و پرورش کشورهای مختلف جهان با توجه به عوامل اجتماعی، مذهبی، اقتصادی، سیاسی مؤثر در تشکل و پیدایش آنها است.

● اهداف و کاربرد مطالعات و پژوهشهای تطبیقی در زمینهِ آموزش و پرورش

اصولاً بررسیهای تطبیقی در حوزهِ آموزش و پرورش در جهت تحقق هدفهای زیر انجام میشود:

▪ کشف حقایق و مسائل تربیتی کشور خویش از طریق تحلیل و شناخت مسائل نظامهای آموزشی کشورهای دیگر

▪ ارزیابی مبتنی بر واقعیتنگری و پرهیز از خودشیفتگی فرهنگی منبعث از قومگرایی، ایدئولوژی و تمایلات ناسیونالیستی افراطی

▪ برنامه ریزی

▪ برقراری و توسعه روابط فرهنگی میان کشورهای مختلف جهان در جهت وحدت و ایجاد صلح و دوستی و تفاهم میان انسانها

▪ معرفی نوآوریهای آموزشی

▪ شناخت مسائل جهانی آموزش و پرورش

● بیان ضروریات آموزش و پرورش تطبیقی

آموزش و پرورش تطبیقی یکی از رشتههای علوم تربیتی است که موضوع آن تجزیه و تحلیل و شناخت شباهتها و تفاوتهای موجود میان پدیدهها، نهادها و نظامهای آموزشی است. این شناخت و تفسیر آن باید در متن اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی رویدادهای تربیتی انجام گیرد. این تعریف چند نکته مهم را در خصوص ضرورت و اهمیت مطالعات و پژوهشهای تطبیقی در آموزش و پرورش طرح میکند:

▪ آموزش و پرورش تطبیقی علمی است چند رشته ای. محقق آموزش و پرورش تطبیقی با این که لازم است در یک زمینهِ خاص مرتبط با موقعیت های تربیتی اطلاعات تخصصی داشته باشد اما باید از زمینههای دیگر نیز مطلع باشد. در واقع، این به ماهیت رویدادها و موقعیت های آموزشی مربوط میشود که به جهت پیچیدگیشان لازم است از ابعاد متفاوت ولی مکمل به آنها نگاه شود.

▪ آموزش و پرورش تطبیقی منجر به شناخت میشود. این شناخت به جز آن که سبب توسعهِ دانش آموزش و پرورش تطبیقی میشود، چگونگی و چرایی موقعیتهای تربیتی را به مسئولان و مربیان نظامهای آموزشی میشناساند.

▪ از بُعد روش شناسی، نگرش مقایسهای باعث میشود پژوهشگران نظامهای آموزشی از شباهتها و تفاوتهای موجود در میان پدیدههای آموزشی آگاه شوندوازهرگونه نگرش افراطیدرپذیرشیاردالگوهای مو فق نظامهای آموزشی دیگر دوری جویند.

▪ آموزش و پرورش تطبیقی میتواند پوپایی نظامهای آموزشی را برای مدیران و عاملان آنها روشن سازد. نمیتوان نظامهای آموزشی را بدون شناخت و پذیرش پویایی و پیچیدگی پدیدههای آموزشی از <بیرون> اداره کرد.

▪ آموزش و پرورش تطبیقی به بهبود نظامهای آموزشی نیز کمک میکند. مسئولان نظامهای آموزشی با شناخت وضعیت گذشته و موجود این نظامها میتوانند بهتر عمل کنند.

▪ یکی از یافته های مهم پژوهشهای تطبیقی در آموزش و پرورش این است که نظامهای آموزشی در ارتباط دائم و لازم با دیگر نظامهای پیرامون (فرهنگ، اقتصاد و سیاست...) عمل کند؛ از اینرو نمیتوان پیرامون مدرسه حصاری کشید تا دانش آموزان را جدا از متن جامعه تربیت کرد.

منابع: سایت بانک مقالات فارسی

موضوعات مرتبط: دانش آموزان و دانشجویان student، آموزش و پرورش تطبیقی